17 maart 2025

NEa verleent eerste emissievergunning voor CO₂-opslag

Voor het eerst in Nederland én in de Europese Unie is een emissievergunning verleend aan een project dat CO2 ondergronds opslaat. De Nederlandse Emissieautoriteit (NEa) heeft deze vergunning afgegeven aan het Porthos-project, waarmee vanaf 2026 jaarlijks ongeveer 2,5 miljoen ton CO2 in lege aardgasvelden onder de Noordzee wordt opgeslagen. Dit markeert een belangrijke stap in het gebruik van Carbon Capture and Storage (CCS) als methode om industriële CO2-uitstoot te reduceren. Een mijlpaal voor Porthos en een belangrijke stap in het gebruik van Carbon Capture and Storage (CCS) als methode om industriële CO2-uitstoot te reduceren

Porthos stoot zelf nauwelijks CO2 uit, maar heeft een emissievergunning nodig om deel te nemen aan het Europese Emissiehandelssysteem (EU ETS). Zo’n vergunning is niet in de eerste plaats een formele goedkeuring, maar eerder een pakket gedetailleerde eisen waaraan moet worden voldaan. Het houdt onder andere in dat er jaarlijks moet worden gerapporteerd aan de NEa over de ontvangen en opgeslagen CO2. Omdat bedrijven die CO₂ aan Porthos leveren geen emissierechten hoeven te kopen of in te leveren voor de afgevangen CO2, is zorgvuldige monitoring essentieel. De vergunning bepaalt hoe Porthos dit proces moet uitvoeren.

Voorafgaand aan deze emissievergunning heeft het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) opslagvergunningen afgegeven voor het project Porthos. Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) ziet erop toe dat de hieraan verbonden eisen voor een veilige opslag worden nageleefd.

Porthos is het eerste CCS-project in Nederland en de Europese Unie, maar de NEa verwacht dat er meer initiatieven volgen. Aramis is daar één van. Bij het Aramis-initiatief waarbij CO2 in meerdere kleinere aardgasvelden in de Noordzee wordt opgeslagen. Deze CO2 wordt aangevoerd via Porthos, via schepen en een CO2-terminal.

Wereldwijd zetten overheden met een Emissiehandelssysteem (ETS) steeds vaker in op CCS. Vooral in sectoren waar CO2-uitstoot moeilijk te vermijden is – zoals in de cementproductie – kan CCS een belangrijke rol spelen. Volgens een recent rapport over Emissiehandel en CCS van het International Carbon Action Partnership (ICAP, 2023) omvatten op dit moment alleen de ETS-systemen van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk de volledige CCS-keten. Het rapport benadrukt tevens dat de kosten per ton CO2 voor afvang vaak nog (veel) hoger liggen dan de prijs van een emissierecht.

Met deze eerste emissievergunning zet Nederland een belangrijke stap richting grootschalige CO2-opslag en draagt het project bij aan de klimaatdoelstellingen voor 2030.